Nie zawsze potrafimy wybrać to, co jest dobre dla naszego zdrowia. A gdybyśmy tak nie musieli wybierać? Gdybyśmy tak odruchowo robili to, co nam służy? To jest możliwe – stoją za tym zdrowe nawyki. Ale co to właściwie są zdrowe nawyki? I jak je w sobie wyrobić?
Chyba nikt nie zaprzeczy, że zdrowie jest dobre i ogólnie pożądane przez większość społeczeństwa. Zdrowy tryb życia nie jest jednak domeną większości. Zdrowe nawyki kojarzą nam się często z wyrzeczeniami, wysiłkiem i poświęceniem. Ludzki mózg nie lubi niewygody i trudności, wybiera raczej te najprostsze rozwiązania. Jeśli zatem jakieś zachowanie przyczynia się do zdrowia, ale nie jest najprostsze, to podświadomie czujemy do niego niechęć. No chyba, że to już jest nawyk.
Co to jest nawyk?
Nawyk to zachowanie automatyczne. O nawyku możemy mówić wtedy, kiedy robimy coś odruchowo. Nie zastanawiamy się nad słusznością wykonania ani nad sposobem. Po prostu działamy, bo tak robiliśmy “zawsze”.
Nawyki a zdrowie
W obszarze zdrowia możemy wyróżnić zarówno zdrowe nawyki, czyli zachowania, które sprzyjają naszemu zdrowiu i dobremu samopoczuciu (np. picie szklanki wody co godzinę, poranna gimnastyka), jak i niezdrowe nawyki, czyli zachowania, które na dłuższą metę szkodzą naszemu zdrowiu (np. palenie papierosów, podjadanie w nocy).
Aby zachować zdrowie i długo cieszyć się dobrą kondycją, powinniśmy wygaszać niezdrowe nawyki i zastępować je zdrowymi nawykami.
Jak to zrobić?
Trzeba mieć jasność
1. Na początku trzeba jasno określić, co chcemy wygasić, a co wzmocnić.
Które czynności w ciągu tygodnia uznajemy za pozytywne, a które za negatywne dla naszego zdrowia?
np. “chcę przestać prowadzić niezdrowy tryb życia” to stwierdzenie zbyt ogólnikowe, to nie jest konkretne zachowanie. Żeby mieć jasność, należy je rozpisać na konkretne działania np. podjadanie w nocy, przesiadywanie po pracy przez 4 godziny przed komputerem lub na kanapie przed TV, kładzenie się do łóżka po północy i zbyt krótki na regenerację sen itp…
2. Po drugie trzeba jasno określić po czym rozpoznamy, że nasz tryb życia jest zdrowszy?
Kiedy uznamy, że nasze nawyki zmieniły się na zdrowe?
Jaki jest nasz nadrzędny cel? (systematyczność, wygląd, samopoczucie, spokój?)
Jakie dokładnie zachowania chcielibyśmy w sobie wykształcić?
Co konkretnie zniknie z naszego życia?
Paraliż decyzyjny
Jeśli nie ma jasności, to zaczynamy się wahać.
Ile czasu? Kiedy? Gdzie? Z kim?
Bo jeśli mamy wybrać między dwoma zachowaniami, które są w naszej opinii zdrowe i równie ważne, to dopada nas tzw. paraliż decyzyjny – chcemy zarówno to i to więc nie robimy nic np.
czy wybrać trening aerobowy w domu czy iść pobiegać?
albo
czy podczas krótkiej przerwy w pracy iść po wodę do picia czy wykonać ćwiczenia biurowe?
Brak jasności wynika z chęci robienia wszystkiego na raz.
Nie da się zrobić wszystkiego jednocześnie, tak jak nie da się wyrobić wszystkich zdrowych nawyków na raz. Trzeba wybrać 1, góra 2 proste czynności i obrać strategie, które pomogą nam wytworzyć nawyk.
Dopasuj strategie do siebie
Specjaliści od rozwoju osobistego zaobserwowali, że istnieją strategie (postawy, zachowania), które pomagają nam skuteczniej pracować nad wytworzeniem nawyku. Jednak nie każda strategia pasuje do każdej osoby. Trzeba znaleźć swoje metody. Najlepiej sprawdzając każdą po kolei na sobie.
Strategie pozwalające wykształcić zdrowe nawyki:
- Zacznij od fundamentów zdrowia
- Odpowiednio monitoruj postępy
- Oswajaj się i planuj porażki, aby im zapobiec
- Wykorzystaj wygodę i niewygodę
- Dobieraj w pary
Powyższe strategię będę opisywać w pięciu kolejnych tekstach, które będą ukazywały się na blogu.
Jeśli zainteresował Cię ten artykuł i jesteś ciekawa, co powinnaś wiedzieć, aby wyrobić w sobie zdrowe nawyki, to daj znać w komentarzu, albo zapisz się do newslettera.
A może masz własne sposoby, na wyrabianie zdrowych nawyków?
Podziel się nimi z nami 😉